Roumanin-de-plan
Vogtia annua
Asteraceae Compositae
Autre noum : Roumaniéu-de-plan.
Nom en français : Tanaisie annuelle.
Descripcioun :Lou roumanin-de-plan es uno planto devengudo proun raro, marcado sus listo roujo, CR (valènt-à-dire en dangié criti). S'atrovo pu qu'à dous endré de noste relarg. Li noum prouvençau mostron que devié èstre bèn mai coumuno à passa tèms. Trachis dins li marlo e li limas sablous. Es uno planto pus au mens grando que flouris à la debuto de l'autouno emé de poulìdi courimbo jauno. Se recounèis peréu à soun óudour suavo.
Usanço :Aquesto planto èi proun vertuouso. De segur l'acampas pas que s'atrobo d'esperit (òli essencialo) dins lou coumèrci, que nous vèn d'Africo. Èi subretout vertuouso contro l'enflamacioun, lou prusi e li problèmo de pèu. Sougno peréu lou mau d'os, lou raumas, l'ipertesuro e mai enca...
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vogtia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 3 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 80 à 110 m
Aparado : Noun
Setèmbre à nouvèmbre
Liò : Culturo
- Ermas
- Marlo
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Vogtia annua (L.) Oberpr. & Sonboli, 2012
(= Tanacetum annuum L. 1753 = Chrysanthemum annuum (L.) Hayek ex P.Fourn., 1939 )
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )